Türkiye’nin coÄŸrafi iÅŸaretli ürün haritası çıkartıldı

ANTALYA Ticaret Borsası (ATB) tarafından, Anadolu’nun binlerce yıllık yöresel ürünlerinin tanıtımı, uluslararası pazarlara açılması ve gelecek nesillere aktarılması gibi amaçlarla 10 yıl önce baÅŸlatılan YÖREX kapsamında, Türkiye’nin 7 bölgesi, 81 ilinin coÄŸrafi iÅŸaretli ürünler haritası çıkartıldı. 10 yıl önce 109 olan coÄŸrafi iÅŸaretli ürün sayısı, 633’e yükseldi. Avrupa’da ise 5 ürün coÄŸrafi iÅŸaret koruması aldı.ATB’nin 10 yıl önce ‘Sizin Oraların Nesi MeÅŸhur?’ sloganıyla baÅŸlattığı Yöresel Ãœrünler Fuarı YÖREX, Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸi (TOBB), Türk Patent ve Marka Kurumu gibi kurumların desteÄŸiyle, Anadolu’nun binlerce yıllık yöresel ürünlerine coÄŸrafi iÅŸaret zırhı kazandırmak için çalışmalar yapıyor.109’DAN 633’E ÇIKTIBu çalışmalar kapsamında 10 yıl önce 109 olan coÄŸrafi iÅŸaretli ürün sayısı 633’e, baÅŸvuru aÅŸamasındaki ürün sayısı da 694’e yükseldi. Bu süreçte Türkiye’nin 5 yöresel ürünü de Avrupa BirliÄŸi’nden (AB) coÄŸrafi iÅŸaret almayı baÅŸardı, 16 ürün ise baÅŸvuru aÅŸamasında.TÃœRKÄ°YE COÄžRAFÄ° Ä°ÅžARET HARÄ°TASI2020 yılında pandemi nedeniyle yapılamayan YÖREX kapsamında ATB, online olarak yöresel ürünlerin farkındalık çalışmalarını devam ettirdi. ATB, bugüne kadar coÄŸrafi iÅŸaret tescili alınan ve coÄŸrafi iÅŸaret tescili baÅŸvurusu yapılan yöresel ürünlerle ilgili Türkiye’nin yedi bölgesi, 81 ilinin haritasını çıkardı. Buna göre Türkiye’de coÄŸrafi iÅŸaret tescili ile korunan yöresel ürün sayısı 633, baÅŸvurusu devam edenlerin sayısı ise 694 oldu.KARADENÄ°Z Ä°LK SIRADAATB BaÅŸkanı Ali Çandır’ın sosyal medya hesaplarından paylaÅŸtığı Türkiye’nin 7 bölgesine ait coÄŸrafi iÅŸaretli ürünler ve coÄŸrafi iÅŸaret baÅŸvurusu yapılan ürünlerle ilgili haritalara göre, en fazla coÄŸrafi iÅŸaretli ürüne sahip bölge 143 yöresel ürünle Karadeniz Bölgesi. DiÄŸer bölgeler sırasıyla Ege 100, GüneydoÄŸu 91, İç Anadolu 82, Akdeniz 73, Marmara 63, DoÄŸu Anadolu 62 yöresel ürün coÄŸrafi iÅŸaretli.EN ÇOK GAZÄ°ANTEP’TECoÄŸrafi iÅŸaretli yöresel ürünlerde Gaziantep 37 ürünle ilk sırada yer alıyor. En fazla coÄŸrafi iÅŸaretli ürüne sahip ilk 10 il şöyle; Åžanlıurfa 30, Ä°zmir 22, Kastamonu 18, Bolu ve Mersin 17’ÅŸer, MuÄŸla, Aydın 14’er, Manisa, Ankara, Kayseri ve Samsun 14’er.BAÅžVURU LÄ°DERÄ° GÃœNEYDOÄžUBaÅŸvuruda GüneydoÄŸu 154 ürünle ilk sırada. İç Anadolu’nun 137, Karadeniz’in 115, Ege’nin 94, Marmara’nın 61, Akdeniz’in 58, DoÄŸu Anadolu’nun ise 53 baÅŸvurusuyla ilgili süreç devam ediyor. Ä°l olarak Diyarbakır 69 ürünle ilk sırada. Ä°lk 10 il şöyle; Konya 60, Gaziantep 57, Ankara 28, Afyonkarahisar 20, Ä°zmir 19, Kastamonu 18, Bolu 17, Bursa 14, Antalya 12.9 ÃœRÃœN TÃœRKÄ°YEBölgesel ürünlerin dışında 9 ürün ise herhangi bir veya bölge konumlandırılmadan Türkiye geneli olarak coÄŸrafi iÅŸaret tescili aldı. Bu ürünler ise geleneksel Türk ahududu, çilek, gül, kayısı ve viÅŸne likörleri, Türk rakısı türleri ve Türk tazısı olarak geçiyor. Ayrıca 10 adet, yurt dışı menÅŸeli Türkiye’ye getirilmiÅŸ ve coÄŸrafi iÅŸaret koruma hakkına sahip ürün bulunuyor.10 YILDA 6 KAT ARTTITürkiye’de 2020 sonu itibarıyla çıkardıkları haritalara göre 633’ü coÄŸrafi iÅŸaret alan, 694’ü de baÅŸvuru aÅŸamasında ürün olduÄŸunu belirten ATB BaÅŸkanı Ali Çandır, YÖREX’in baÅŸladığı 10 yıl önce ise coÄŸrafi iÅŸaretli ürün sayısının 109 olduÄŸunu belirterek, ‘Neredeyse 6 katlık büyüme söz konusu. Yapılan araÅŸtırmalara göre Türkiye’de 3 bin 500 tane coÄŸrafi iÅŸaret alabilecek ürün varken, yaklaşık yarısını saÄŸlamış durumdayız’ dedi.AVRUPA’DA 5 ÃœRÃœN TESCÄ°LLÄ°Avrupa Komisyonu tarafından coÄŸrafi iÅŸaret alınan ürün sayısının 5, baÅŸvuru aÅŸamasında 16 ürün olduÄŸunu belirten Çandır, ‘Gaziantep baklavası, Aydın inciri, Aydın kestanesi, Malatya kayısısı ve en son Milas zeytinyağı AB’den tescil aldı. Bu doÄŸrultuda çalışmalarımız devam ediyor. Elbette coÄŸrafi iÅŸaret almak bu iÅŸin hedefinin sonu deÄŸil, baÅŸlangıcı’ diye konuÅŸtu.YÃœZDE 80’Ä° GIDA ÃœRÃœNÃœOluÅŸturulan bu farkındalıkla bundan sonra yapılması gerekenleri anlatan Çandır, ‘CoÄŸrafi iÅŸaret aldığımız ürünlerin etrafında üreticilerin birleÅŸmesi, kümelenmesi, birlikte hareket ederek bu ürünlerin hakkı- hukukunun korunması ve tanıtımının yapılmasıyla geliÅŸtirilmesi gerekiyor. Çünkü ÅŸu anda gördük ki özellikle coÄŸrafi iÅŸaretli ürünlerimizin yüzde 80’ine yakını gıda ürünü. Bizim yerel, kırsaldaki üretime daha çok ihtiyacımız var’ dedi.AVRUPA’DA 77 MÄ°LYAR EUROCoÄŸrafi iÅŸaret farkındalığıyla birlikte insanların hem gelirinin artacağını hem de ülke ekonomisine önemli katkı saÄŸlanacağını vurgulayan Çandır, ‘Avrupa BirliÄŸi’nde 2017 yılında coÄŸrafi iÅŸaret pazarı hacmi 77 milyar Euro’lara ulaÅŸmıştı. CoÄŸrafi iÅŸaret farkındalığını artıran YÖREX’i, 2020 yılında salgın nedeniyle ertelemiÅŸtik. Bu yıl 20- 24 Ekim tarihlerinde Antalya’da, Anadolu’nun bütün güzelliklerini bir araya getirmeyi planlıyoruz’ diye konuÅŸtu.AVRUPA’DA TESCÄ°LLÄ° ÃœRÃœNLERAvrupa Komisyonu tarafından Türkiye’de 5 ürüne coÄŸrafi iÅŸaret tescili verildi. Gaziantep baklavası, Aydın inciri, Aydın kestanesi, Malatya kayısısı, Milas zeytinyağı, Avrupa BirliÄŸi’nde coÄŸrafi iÅŸaret olarak tescil edildi. BaÅŸvuru aÅŸamasındaki ürünler Afyon pastırması, Afyon sucuÄŸu, Antakya künefesi, Antep lahmacunu, Antep fıstığı, Edremit Körfezi yeÅŸil çizik zeytini, Giresun tombul fındığı, Kayseri mantısı, Kayseri pastırması, Kayseri sucuÄŸu, Ä°negöl köfte, MaraÅŸ çöreÄŸi, ÇaÄŸlayancerit cevizi, MaraÅŸ tarhanası, Gemlik zeytini ve Milas yaÄŸlı zeytini. Yayımlanmış ve itiraz süreci devam eden iki ürün de Bayramiç beyazı ve TaÅŸköprü sarımsağı.

Bir önceki yazımız olan Şefika ninenin 'öğrenmenin yaşı yoktur' dedirten azmi başlıklı makalemizde Bodrum, İstanbul ve Kitap hakkında bilgiler verilmektedir.